مهرگیاه گیاهی سمی با افسانه های تاریخی
هرگیاه یا مردمگیاه یا سگشکن Atropa belladonna : Belladonna نام یک گیاه دارویی است از راسته تاجریزیها (Solanales)، تیره سیبزمینیان (بادنجانیان Solanaceae) از سرده مردمگیاهان (Mandragora).مهرگیاه چیست؟
واژه مهر گیاه با مهری و مهریانه (مشی و مشیانه) نخستین نر و ماده در اسطوره ی ایرانی آفرینش میباشد و به احتمال زیاد از نظر لغوی با مشی و مشیانه-که در اساطیر ایرانی حکم نخستین زوج انسانی را داشته است و این گیاه در ایران نمی روید .
در مورد مهر گیاه در در لغت نامه ذیل یبروح الصنم چنین امده: به معنی مردم گیاه و آن بیخ گیاهی بوده شبیه به مرد و زن به هم پیوسته دستها بر همدیگر حمایل نموده و پاها در هم محکم ساخته اند
صادق هدایت در نیرنگستان به نقل از برهان قاطع مهرگیاه را این چنین توصیف کرده : “گیاهی باشد شبیه آدمی و در زمین چین قابل رویش است و آن سرازیر و نگونسار بوده و ریشههای آن به منزلهٔ موی سر میباشد. نر و ماده در گردن هم کرده و پایها در یک دیگر محکم ساخته، میگویند هر آنکه آن را بکند در اندک روزی بمیرد و طریق کندن آن چنا بوده که اطراف آن را خالی میکنند و چنانکه به اندک زوری کنده شود و ریسمانی بر آن بندند و سر ریسمان را بر کمر سگ تازی محکم کنند و شکاری در پیش آن سگ رها نموده و چون سگ از عقب شکار بدود آن گیاه از بیخ و ریشه کنده گردد و سگ کَن به این اعتبارش میگویند و سگ پس از چند روز بمیرد و آن را مردم گیاه یا مردم گیه نیز میخواندند و نر و ماده آن را از هم نمیتوان تفرقه کرد و اگر قدری از آن را با شیر گاو بخورد زنی بدهند که عقیم باشد البته فرزندش به هم رسد که اگر نر بخورد فرزندش نر و اگر ماده بخورد فرزندش ماده شود .”
گیاه شناسی مهر گیاه
این گیاه دارای ریشهٔ ضخیم و گوشتی غالباً دو شاخه بوده و شکل ظاهری ریشه شباهت به انسان خواهد داشت و به همین خاطر افسانههای زیادی دربارهٔ آن ساخته شده و این گیاه در مناطق مدیترانهای به خصوص در جزیره سیسیل و کالابر به فراوانی میروید.
این گیاه از تیره بادنجانیان که علفی است و غالبا آن را یکی از گونه های بلادون محسوب داشته و این گیاه دارای ریشه ضخیم و گوشت داری داشته و غالبا دارای دو شاخه است و شکل ظاهری ریشه شباهت به هیکل آدمی را داراست و به همین دلیل افسانه های مختلف در بین ملل در مورد این گیاه از قدیم رواج پیدا کرده.
برگ های ان نسبتا بزرگ و مستقیما از ریشه جدا شده و گل های بزرگش به رنگ های سفید و قرمز و بنفش دیده و گونه های مختلف این گیاه در سواحل رودخانه های مناطق بحر الرومی به فراوانی قابل رویش است ،خصوصا در جزیره سیسیل و کالابر .اثر درمانی این گیاه کاملا شبیه بلادون بوده.
یبروح :منظور از یبروح بیخ مهر گیاه بیابانی بوده که به شکل انسان است و از آنجا که یبروح نام بتی بوده که عقیده داشته اند نگه دارنده نباتات بوده و این گیاه به شکل آن بت می ماند.یبروح نر و ماده بوده و مادینه تقریبا سیه فام است و آن را ژیقوس میگویندکه به معنی کاهویی است. قسمت دوم که قسمت نرینه بوده و برخی آن را موریون گویند دارای برگ هایی سفید و صاف و پهن داشته که به برگ مهر گیاه شبیه است ویبروح کاهویی بوی بسیار گران و تند داشته و بر زمین می گسترد و در نزدیکی زمین ثمری می دهد که به مهر گیاه می ماند
ترکیبات شیمیایی موجود در مهرگیاه
بخش های مختلف این گیاه دارای الکالوئید هایی بوده که مقدار آنها مجموعا به ۳۷ درصد رسیده.قسمت اعظم این الکالوئید ها را نیز هیوسیامین تشکیل داده که توام با مقدارکمی هیوسین و الکالوئید دیگری به نام ماندراگورین بوده.
خواص مهرگیاه
دارای خاصیت اعتیاد اور و مخدری است . هم افشره اش مخَدِّر بوده و هم قطره تراوشی ولی افشره در این زمینه از قطره قوی تر میباشد و اگر بخواهند اندام کسی را قطع کنند مقدار سه ابولوس از افشره آن را در شربتی به بیمار میدهند که به خواب می رود مثل دارویی بیهوشی. طبع گیاهی ان بسیار سرد و خشک است
این گیاه به علت دارا بودن هیوسیامین و هیوسین اثر باز کننده مردمک چشم را داشته و ازآن به عنوان نیرودهنده قوه نیز ستفاده میشده ،اما قدما آن را به عنوان مخدر استفاده شده.
لکه سیاه پوست را مدت یک هفته یا برگ آن و به ویژه با برگ سبز و شاداب آن اگر ماساژ داده بدون زخم کردن خوب خواهد شد وهمچنین شیره مهرگیاه لکه های سیاه و سفید پوست را بدون سوزش و گزش بر خواهدداشت
برای از بین بردن جوش و درمان دمل های سخت و دمل های درونی ان را را بکوبند و نرم بسایند و با سرکه بیامیزند و بر جوش بگذرند تا درمان شود
اگر آن را با داروهای دیگر ی مخلوط نمایید و به عنوان مسکن در محل درد ضماد کنند درد را آرام کرده و مصرف زیاد آن کشنده بوده
قسمت سر ان دارای خاصیت چرت آور و خواب آور بوده و اگر در شراب بریزند بسیار مستی می اود حتی اگر در مقعد شیاف کنند میخوابند و باعث دیده شدن خون در ادرار میشود و حتی بو کردنش خواب اور است این خاصیت از آن نوع سفید برگ بی ساقه بوده که آن را نرینه گویند .
سه من از پوست بیخ مهرگیاه با یک مطریطوس شراب شیرین اگر مخلوط کنند و سه قوانوس از آن را میل کنند و اگر پوست بیخ مهرگیاه را در ش راب بجوشانند تا نیرویی که دارد به شراب منتقل شود کمی از آن خواب آور بوده و اگر بخواهند که به خواب گران تر فرو روند بیشتر بخورند . برخی از پزشکان برای این که خواب زده مهرگیاه را هشیار کند بیمار را در آب بسیار سرد گذاشته تا فرد به به هوش آید .
مهرگیاه حس انسان را کند می کند و برای داغ کردن یا ختنه کردن یا دریدن اعضائی اگر بخورد بیمار دهند تخدیر می شود و به خواب فرو برده میشود و در حین عملیات احساس دردی را نمی کند .
قطره تراوشی آن درد بسیار آزار دهنده چشم را برطرف خواهد کرد و برگش ر ا بر چشم گذارند درد چشم تسکین میکند.مقدار یک اوقیه از قطره تراوشی مهرگیاه با عسل آب خفیف تناول گردد که با این کار مراره و بلغم را بیرون میکند و در این زمینه کار خَربق را انجام داده ولی اگر از یک اوقیه بیشتر باشد سم است.
دیگران می خوانند:
چگونه به یک دعانویس موفق و حرفه ای تبدیل شویم ؟ + تصاویر
زندگی پس از زندگی + ماجرای قطع پخش برنامه
مضرات مصرف مهرگیاه
زیاد استعمال کردن و بو کردن مهرگیاه ممکن بود که به سکته کردن فرد بیانجامد و بویژه آنچه برگش سفید است این خاصیت را بیشتر داشته. باعث سقط جنین میشود
بچه خردسال اگر مهرگیاه بخورد به چنان استفراغ و اسهالی گرفتار می شود که احتمال دارد که کودک بمیرد.
همه انواعش به خصوص ان که برگش سفید و کوچک تر از بقیه بوده نوع پادزهر تاجریزی سمی است . فردی که از مهرگیاه مسموم می شود عوارض خفگی زِهدان در او پیدا شده و گونه اش سرخ میشود و چشمش بالا می آید و باد می کند و حالتی مست دارد . در این حالت درمانش روغن و عسل بوده و اگر استفراغ کند برایش مفید است